Çocuklarda Kasık Fıtığı

Zamanında müdahale edilmediğinde ölüme dahi neden olabilen bebek ve çocuklardaki kasık fıtığı rahatsızlığı, doğru teşhis ve tedaviyle tamamen ortadan kaldırılabilir.

 

Kasık Fıtığı Nedir?

Fıtık, karın içindeki (bağırsaklar gibi) bir organın, karın duvarından dışarı çıkmasıdır. Fıtığın bulunduğu yerde yumuşak bir kitle ele gelir. Kasık bölgesinde ortaya çıkan fıtığa kasık fıtığı denir. Anne rahmindeyken bebeklerin yumurtalıkları (erkekte testis, kızda over) karın içinde böbreklere yakın yerleşmektedir. Bebek gelişimiyle birlikte yumurtalıklar kasık bölgesine doğru iner. Erkek yumurtalığı torbaya inerken beraberinde periton denilen karın içini kaplayan zardan bir keseyi kasık kanalına doğru sürükler. Normal şartlarda testis inişini tamamladıktan sonra bu açıklık tamamen kapanır. Ancak periton bir şekilde kapanamaz ve içinden karın içi organlar geçebilecek boyutta kalırsa fıtık oluşumuna yol açar. Kızlarda ise aynı kanaldan rahim bağları geçer. Benzer mekanizmayla kasık kanalında zardan bir kese oluşur. Sonuçta; doğumda var olan bu kese çok ince olduğundan fark edilmeyebilir. Ancak içine bağırsaklar gibi bir organ girdiğinde aile ve doktor tarafından fark edilir. Bazen bu kese içine sadece su girer,

 

 

bu duruma “Su Fıtığı” (hidrosel) adı verilir.

 

Hangi Çocuklarda Daha Sık Görülür?

Erkek çocuklarda, erken doğanlarda görülme oranı çok daha yüksektir. Her 100 çocuktan ortalama ikisinde kasık fıtığı görünmektedir. Kasık fıtığına %80-90 gibi bir oranda erkek çocuklarında rastlanmaktadır. Kasık fıtığı tek sağ ya da tek sol tarafta olabileceği gibi %10 gibi bir oranda her iki tarafta da saptanabilmektedir. Prematüre bebeklerde görülme sıklığı zamanında doğan bebeklere göre üç kat daha fazladır. Bu rahatsızlıkların üçte birinin tanısı ilk 6 ay içerisinde, %90’ının tanısı da ilk 2 yaş içerisinde konulmaktadır. Ancak tanının sonraki yaşlarda da konulması mümkündür.

Çocuklarda görülen kasık fıtığının erişkinlerdeki gibi kendini zorlamayla ilgisi yoktur, genetik faktörler rol oynamaktadır. Kasık fıtığı, kasıkta ya da torbada çocuk ağlayıp kendini zorladığı sırada bir şişlikle kendini gösterir. Çocuklar sırt üstü yattığında bazen fıtık kesesi küçülüp kaybolur ve görünmez. Fakat aslında fıtık kesesi yine vardır. Ancak gözle tanı konulması mümkün değildir. Fıtık zaman zaman çocukta sıkışmaya bağlı ağrı yapabilmektedir.

 

Boğulmuş Fıtık Nedir?

Yumuşak bir baskıyla karın içine gönderilemeyen fıtığa boğulmuş fıtık denir. Bu durumda çocukta huzursuzluk, ağrı ve kusma ortaya çıkabilir. Bu haliyle devam ederse iştah kaybı, dışkı yapamama ve karın şişliği ortaya çıkabilir. Uzun süren fıtık boğulması nedeniyle bağırsakları besleyen damarlar sıkışıp bağırsak çürümesi (strangülasyon) denilen ve acil cerrahi gerektiren hayatı tehdit eden durumlar ortaya çıkabilir. Kız çocuklarda yumurtalık dokusunun boğulması daha sıklıkla görülmektedir. Zamanında müdahale edilmezse yumurtalık dokusunun çürümesine neden olabilir.

 

 

Boğulmuş kasık fıtığı sonrası tamamen çürümeye giden yumurtalık dokusu.

 

Ne Zaman Ameliyat Edilmelidir?

Kasık fıtığı, karın içi organlarının sıkışarak boğulması riskini engellemek için, mümkün olan en kısa sürede ameliyat ile onarılmalıdır. Prematüre bebeklerde anestezinin risk taşıma olasılığı nedeniyle bir iki ay beklenebilir. Ameliyat genel anestezi altında yapılır. Kasık bölgesinde çok küçük bir kesi yapılır, fıtık kesesi onarıldıktan sonra cilt kesisi eriyen dikişlerle kapatılır. Kesinin üstü küçük bir pansumanla kapatılır. İşlem sırasında ameliyat bölgesine uzun etkili uyuşturucular kullanıldığı için ameliyat sonrası ağrı kontrol altındadır.

 

Kasık fıtığı için beklenmesi gereken bir ameliyat yaşı yoktur. Anestezi almasında herhangi bir sakınca olmayan çocuk en kısa sürede ameliyat edilmelidir.

 

Ameliyattan Sonra Nelere Dikkat Edilmelidir?

Prematüre ve yenidoğan bebekler dışında ameliyattan kısa süre sonra çocuklara sulu gıda başlanır ve evlerine gönderilir. Genellikle aktivite kısıtlamasına gerek yoktur. Daha büyük çocuklarda ağır spor aktivitelerinden kaçınma önerilir. Ameliyat bölgesinde ve torbada işleme bağlı şişlikler olabilir, normalde bu şişlikler 1-2 ay içinde yavaşça kaybolur. Uzun süreli takipte fıtığın tekrarlaması çok nadirdir. Ancak bazı bağ dokusu gibi hastalık gruplarında ve prematürelerde tekrarlama görülebilir. Tek taraflı kasık fıtığında karşı tarafta sonradan fıtık çıkabilir. Özellikle sol tarafta kasık fıtığı varsa sağ tarafta çok yüksek oranda fıtık ortaya çıkabilir. Bu durumda yeniden ameliyat zorunludur. Uzun süre izlemde hem görsel hem de işlevsel olarak herhangi bir sorun ortaya çıkmamaktadır.

 

Kliniğimizde kasık fıtığı ameliyatları günübirlik yapılmakta olup ameliyattan 3 saat sonra çocuk evine taburcu edilmektedir.